Jak wspomagać rozwój małego dziecka?

Okazuje się, że im zabawka jest mniej skomplikowana, tym ciekawsza i bardziej odpowiednia dla malucha. Dzieci często do zabawy wybierają przedmioty, które do tej czynności absolutnie nie były stworzone, np. zakrętki od słoików, miski, drewniane łyżki kuchenne itp. To bardzo dobrze! Wspieraj dziecko w tej zabawie, towarzysz mu, bądź świadomy, że w ten sposób doskonale rozwija się nie tylko sprawność manualna, ale i kreatywność Twojego malucha!

Zabawa, która jest ciekawa dla dziecka, powoduje, że lepiej się ono w nią angażuje, w pełni koncentruje na wykonywanej czynności, chętniej pozostaje przy niej nawet gdy pojawiają się trudności, a co za tym idzie, pomaga rozwijać prawidłowe podejście do uczenia się. Ciekawość świata, inicjatywa i rozwiązywanie problemów oraz skupiona uwaga i wytrwałość to tylko kilka metod wspomagających naukę, które dzieci rozwijają poprzez zabawę.

Jeśli już we wczesnych latach życia swojego dziecka pomożesz mu rozwijać umiejętności zdobywania wiedzy poprzez zabawę, z pewnością zaprocentuje to w przyszłości i okaże się niezwykle przydatne, gdy Twój maluch pójdzie do przedszkola / szkoły podstawowej – tam niezbędne będą nowe, kolejne i z pewnością trudniejsze umiejętności jak np. znajomość liter i cyfr. Jeśli jednak dziecko wcześniej nie opanuje właściwych podstaw i odpowiedniego podejścia do nauki, będzie mu dużo trudniej poradzić sobie na kolejnych etapach swojego życia i odnieść sukces w środowisku szkolnym.

Zabawki, które najlepiej wybierać dla swojego dziecka, to te, które jednocześnie bawią i rozwijają u malucha różne, potrzebne mu na kolejnych etapach rozwoju umiejętności, takie jak: koncentrację, pamięć, logiczne myślenie, rozwój słownictwa, koordynację wzrokowo-ruchową, a także stymulują rozwój mózgu u malucha. Tego typu zabawkami z pewnością są różnego rodzaju gry edukacyjne, czy układanki. Wspomagają one nabywanie powyższych umiejętności, które są fundamentem uczenia się – uczenia nie tylko podręcznikowej wiedzy, ale także umiejętności niezbędnych do codziennego funkcjonowania.

• Koncentracja – to umiejętność utrzymania uwagi na określonych zadaniach. Jest niezbędna w życiu codziennym np. dziecko musi utrzymać koncentrację, aby od początku do końca samodzielnie się ubrać, a także w wykonywaniu zadań przedszkolnych i szkolnych.
• Pamięć – umiejętność niezbędna dla przyswojenia wiedzy o otaczającym świecie oraz jej przetworzenia.
• Logiczne myślenie – bardzo ważna umiejętność, dzięki której dziecku łatwiej będzie przeanalizować dany problem i znaleźć jego najlepsze rozwiązania.
• Rozwój słownictwa – początkowo w formie mowy biernej (rozumienia), a następnie czynnej. Umiejętność niezbędna w codziennym funkcjonowaniu i rozwijaniu umiejętności społecznych.
• Koordynacja wzrokowa – ruchowa – dzięki tej umiejętności dziecku łatwiej jest wykonywać czynności łączące to co widzą jego oczy, co robią ręce i tym, jak jego mózg odnosi się do tej informacji np. granie w piłkę (kopanie jej), bieganie, skakanie czy nawlekanie koralików na sznurek. Jeśli dziecko w odpowiednim stopniu nie rozwinie tej umiejętności, może mieć problemy w edukacji wczesnoszkolnej (np. trudności z pisaniem czy rysowaniem)

Adaś jest typowym dwulatkiem. Ma kosz pełen zabawek, w tym grzechotek, miękkich plastikowych klocków, zestawu pierścieni do układania, pluszowych maskotek oraz kolorowych książek. Tata chłopca często siada na podłodze z synem i zaprasza go do zabawy
z przedmiotami z koszyka. Ulubioną czynnością chłopca jest zrzucenie wszystkich zabawek i zakładanie kosza na głowę! Jest to typowe zachowanie podczas zabawy malucha, chłopiec jest ciekawy świata!

Tata Adasia zachęca chłopca do wzmacniania jego ciekawości. Komentuje to, co robi: „Widzę, że próbujesz dopasować ten kwadratowy klocek, ale to po prostu nie pasuje”.
Albo zadaje mu pytania: „Gdzie podziała się ta piłka? Widzisz, jak ukrywa się za krzesłem? Łączy tym samym zabawę z nauką! Zachęca go również, prosząc, by próbował, nawet gdy coś mu nie wychodzi. „Och, te klocki wciąż spadają, prawda? Czy możesz spróbować delikatnie umieścić jeden na drugim? Zobaczmy co się stanie. Pomogę ci.” Ta zachęta wspiera jego wytrwałość, uwagę i inicjatywę w rozwiązywaniu problemów, wszystkie pozytywne podejścia do nauki.

Ala ma 4 lata. Uwielbia ubierać się w ubrania, biżuterię i buty mamy, a następnie udawać, że robi zakupy, troszczy się o swoje lalki i gotuje im obiad. Dzięki swojej udawanej sztuce Ala uczy się myśleć abstrakcyjnie. Kiedy trzyma klocek w dłoni i używa go do udawania, że rozmawia przez telefon, używa tego klocka jako symbolu czegoś innego. To abstrakcyjne myślenie w praktyce!

Mama chętnie uczestniczy aktywnie w zabawach ze swoją córką. Udaje, że wraz z nią prosi, by „upiekła ciasteczka” lub „poszła na zakupy spożywcze”. Daje jej papier i kredki, aby mogła bawić się, że spisuje listę zakupów. Zachęca ją do liczenia, ile przedmiotów umieściła w koszyku z zabawkami. Akceptuje jej „bazgroły” i kształty podobne do liter jako pisanie (w sam raz dla czterolatków) i pomaga jej, gdy liczby się trochę pomieszają.

Te dwa przykłady zachowań rodziców podczas zabaw ze swoimi dziećmi, doskonale pokazują najbardziej sprzyjający rozwojowi dziecka model zabawy. Wspomagać rozwój malucha możesz oczywiście robić również w inny sposób, nie tylko bawiąc się z nim.
Tak naprawdę możesz to robić każdego dnia, pokazując dziecku to co Was otacza, opowiadać o czynnościach, które wykonujesz na co dzień, starać się zaciekawić malucha tym co się dzieje dookoła niego. Dużo do niego mów, pokazuj mu, opowiadaj co widzisz, co robisz. Jeśli masz możliwość, staraj się wiele podróżować, poznawać nowe miejsca, ludzi, smaki, a wszystko to rób razem ze swoim dzieckiem. Wzmacniaj w ten sposób w dziecku otwartość i ciekawość w stosunku do ludzi i świata, wszystkiego co go otacza. Takie podejście doskonale zaowocuje w przyszłości!